Laktasyon Döneminde Beslenme Önerileri
Emzirme sürecinde annenin daha çok enerji, vitamin ve minerale ihtiyacı vardır. Bunun için yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Boş enerji kaynaklarına (pekmez, bal, reçel, şeker ve şekerli gıdalar, beyaz unlu hamurişleri vb.) yönelmek yerine meyve, sebze, şekersiz komposto/hoşaf, yumurta, yoğur/ayran/kefir, et/tavuk/balık, tam buğday ekmeği ve su gibi sağlıklı besinler tercih edilmelidir.
Özellikle doğumdan sonraki ilk altı ay hızlı kilo kaybına neden olacak her türlü uygulamadan (zararlı zayıflama diyetleri, bilinçsizce yapılan egzersizler vb.) uzak durulmalıdır. Ayda 1-2 kg’dan fazla ağırlık kaybı sağlıklı değildir.
Anne sütünü arttırıcı özellik gösteren mucize bir besin yoktur. Anne sütünde artış sağlayabildiği düşünülen besinler şunlardır:
- 1-Yeterli miktarda su:
Günlük 2-2,5 litre su tüketimi önerilmektedir. Emzirme nedeniyle bu miktar 3 litreye çıkabilir. Su içmenin yanında şekersiz hoşaf, komposto, çorba, ayran, sebze ve meyve gibi su içeriği yüksek besinlerle de dolaylı olarak su alımı arttırılabilir.
- 2-Rezene ve Anason:
Rezene çay olarak veya taze rezene salatalarda kullanılarak tüketilebilir. Anason ise tohum şeklindeyse öncelikle havanda ezmek gereklidir. Demleme yöntemi ile pişirilerek içilebilir. Günde 1-2 fincan (1 çay kaşığı anason) yeterli olacaktır. Uyku hali yarattığından ötürü uyumaya yakın saatlerde içilmesi önerilir. Bitki çaylarının günde 600 ml’den (3-4 fincan) fazla içilmemesi önerilir.
- 3-İncir, hurma:
Ara öğünlerde 1 adet yaş/kuru incir ve 3-4 adet hurma tüketilebilir. Kuru incir ile incir uyutması (süt ve kuru incir ile yapılan şekersiz bir tatlı) yapılabilir.
- 4-Ceviz, fındık, badem:
Tuzlanmamış ve çiğ olarak günde 3-4 adet ceviz veya 5-10 adet badem/fındık tüketilmesi önerilir.
- 5-Balık:
Haftada iki kere olacak şekilde buğulama yöntemiyle veya fırında pişirilmiş alabalık, somon, hamsi, mezgit yenilmesi önerilir.
- 6-Dereotu, taze nane, fesleğen, roka gibi yeşillikler:
Özellikle salatalarda bol yeşillik kullanılabilir. Ayrıca çorbaların içine dereotu, taze nane, fesleğen konulabilir. Bir bardak sıcak suyun içine bir yaprak fesleğen konulup içilebilir. - 7-Yulaf ezmesi:
Yulaf ezmesi ara öğünlerde yoğurdun içine konulup yenilebilir.
- 8-Alkolsüz malt içecekleri
Piyasada satılan alkolsüz malt içecekleri doktor ve diyetisyeninize danışılarak tüketilebilir.
- 9-Bulgur, kurufasulye, nohut, börülce:
Gaz problemi yaratmıyorsa kurubaklagillerin haftada en az 2 kere yemek veya salata şeklinde tüketilmesi önerilir.
- 10-Uygun miktarda enerji alımı, yeterli ve dengeli besleneme:
Emzirme ve süt üretimi nedeniyle anneler fazla miktarda enerji harcarlar. Bu yüzden kaybedilen enerjinin yerine konulması sütün devamlılığı, kalitesi ve miktarı açısından önemlidir. Ayrıca annenin sağlığı için de yeterli ve dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir.
Süt arttırdığı söylenen pek çok bitki çay olarak içilebilmektedir. Çemenotu, amber çiçeği, mine çiçeği, keçi sedefotu gibi doğada bulunan bu bitkilerin yanlış miktarda ve yanlış şekilde pişirilip içilmesi yarar yerine zarar sağlayabilir. Siyah çay, karışım çaylar, form çaylar ve sinameki içerikli çaylar diüretik etkili olduğundan içilmemelidir. Emziren anneler özellikle kafein içerdiğinden ötürü çay, kahve, enerji içecekleri ve gaz yapıcı etkisinden dolayı lahana, brokoli, karnabahar, inek sütü tüketmemelidir.
Annenin yeterli miktarda sıvı alımı ve sık sık emzirmesi sütü arttıran en önemli etkendir.
Beslenme ve Diyet Uzmanı
Canan YILMAZ